U źródeł prawosławia, cz.3.: Od Rusi do Rosji

Na Ukrainie i w Rosji obchodzona jest 1030 rocznica chrztu Rusi, m.in. z udziałem, metropolity Warszawskiego i całej Polski - bp. Sawą. W polskich mediach - cisza na ten temat.   

„Chrzest był punktem wyjścia do kształtowania i rozwoju rosyjskiej państwowości, prawdziwego duchowego odrodzenia się naszych przodków, określenia ich tożsamości, samoświadomości, rozkwitu kultury narodowej i edukacji, rozwoju wieloaspektowych więzi z innymi krajami” podkreślał prezydent Putin podczas krótkiego wystąpienia z okazji 1030-lecia chrztu Rusi..

To prawda, choć nie całkiem do końca, chrzest Rusi poprzedziły lata, bez mała stulecie, kształtowania się struktur państwa wczesnofeudalnego, jakim była pogańska Rus Kijowska. Chrzest Rusi był przełomem w tym procesie i jego konsekwencją.

Kniaź (książę) Władimir stał się jednym z największych bohaterów starej Rusi, opiewany, sławiony i idealizowany. Sukcesy polityczne, w tym włączenie Rusi w grono państw chrześcijańskich kręgu kulturowego Bizancjum i zwycięstwa militarne, zwłaszcza w walkach z Pieczyngami, głównym wrogiem ludności w południowej części księstwa, budowa i umocnienie nadrzecznych grodów, tworząc tym samym, skuteczny system obronny księstwa - przyniosły wielkiemu kniaziowi Kijowa – Władimirowi - pamięć potomnych, sławę i zaliczenie go w poczet prawosławnych świętych. Stał się symbolem korzeni współczesnej Rosji.

Po jego śmierci historia starej Rusi, toczyła się dalej. Ruś przeżyła rozdrobnienie feudalne, najazdy Mongołów z Dżingis-Chanem, ekspansję Szwedów i Niemców, Można rzec, że chrzest - rozkwit i upadek, zamknięte zostały w jednej epoce historycznej starej Rusi.

Pod koniec pierwszej połowy XIII w. wyodrębniły się z ziemi włodzimiersko-suzdalskiej Rusi - dwa małe księstwa: moskiewskie i twerskie, którym sądzone było odegrać szczególnie doniosłą rolę w historii Rusi i Rosji.

Jak pisze prof. Bazylow: „W czasie, gdy się tworzyły, nikt nie mógł przewidzieć ich perspektyw rozwojowych i znaczenia w przyszłości, w właśnie w obu tych ośrodkach i bodaj tylko w nich – ruska myśl polityczna rozwinąć miała skrzydła do wysokiego lotu. O rozszerzenie swojej władzy starało się z różnymi skutkami wielu książąt w czasie rozdrobnienia; odnoszone na tym polu sukcesy zbliżały w jakiś sposób Ruś do jedności, tylko jednak przejściowo, w sposób niezamierzony, bez trwalszych następstw. Książęta twerscy i moskiewscy próbowali rozwijać swoją działalność inaczej. Na pewno nie od razu, ale w stosunkowo krótkim czasie Twer i Moskwa stały się jedynymi na Rusi ośrodkami dalekosiężnej myśli zjednoczeniowej i może tylko dlatego rywalizowały ze sobą zaciekle. Zwycięsko z tego współzawodnictwa wyszła Moskwa; książęta moskiewscy potrafili działać z zadziwiająca konsekwencją, a w razie potrzeby z największą surowością. Rezultatem, a właściwie całym ogromem rezultatów, będzie najpierw stale i stosunkowo szybkie rozszerzenie granic księstwa, potem zrzucenie zwierzchnictwa tatarskiego, zjednoczenie ziem północno-wschodniej Rusi i powstanie wielkiej i silnej monarchii rosyjskiej. Procesy te potrwają jednak długo.”

________________

U źródeł prawosławia, cz.1.: Ruś pogańska, link: https://sophico21.blogspot.com/2018/07/u-zrode-prawosawia-cz1-rus-poganska.html
U źródeł prawosławia, cz.2.: U źródeł prawosławia, cz.2: Kniaź Władimir i chrzest Rusi, link:https://sophico21.blogspot.com/2018/07/u-zrode-prawosawia-cz2-kniaz-wadimir-i.html