Spotkanie pełne niespodzianek

KULTURA

Wczorajszy niedzielny wieczór  przyniosł mi wiele niezapowiedzianych radości. 
Wraz z przyjaciółką wybrałam się do Klubu 13 Muz, szczecińskiego miejsca imprez artystycznych, na spotkanie z „Wielkimi Niepokornymi w słowie i pieśni”. 
Organizatorem, nb. zamkniętej imprezy, było nieznane mi zupełnie Stowarzyszenie: „Dom Nobla”. O wieczorze w "13 Muzach" dowiedzialam się od moich przyjaciół ze szczecińskiej diaspory rosyjskiej, która rozprowadzała zaproszenia w swoim gronie. I dzięki ich uprzejmości mogłam uczestniczyć w tym niesamowitym spotkaniu.

Zgodnie z programem organizatorzy chcieli zaprezentować wiersze rosyjskich laureatów literackiej nagrody Nobla – Iwana Bunina, Borysa Pasternaka i Josifa Brodskiego.

W części muzycznej pieśni Wysockiego wykonywał Jewgienij Malinowskij (Eugen Malinovskiy), od lat mieszkający w Polsce, muzyk, pieśniarz, dyrygent i aktor, nazywany powszechnie „syberyjskim bardem”. 
W sumie - wieczór koneserski dla wielbicieli kultury i sztuki rosyjskiej.

Tak się złożyło, że w styczniu razem z przyjaciółką wybrałam się do kina na beletryzowany dokument o Wysockim, produkcji rosyjskiej. Wieczór miał być niejako uzupełnieniem poznanego wcześniej filmu. Dlatego dla nas ten wieczór miał specyficzny charakter.  Był kontynuacją artystycznej  peregrynacji po twórczości Wysockiego.

Reprezntacyjna Sala Kominkowa pałacyku  Klubu 13 Muz  była całkowicie zapełniona. Drugi koncert tego dnia z kompletem widowni. 
Miałyśmy niesamowite szczęście, udało mi się zdobyć  dodatkowe zaproszenia (serdeczne podziękowania dla pani Tamary!). 
Trafiły się nam przez to znakomite miejsca w dostawionych fotelach pod kominkiem. Usytuowanie było przednie. Fotele pod kominkiem zwieńczały przejścia między dwoma kolumnami krzeseł, z niezakłóconym widokiem na wykonawców. Istna loża!

Pierwszą część spotkania odebrałam dosyć obojętnie, chyba z winy prowadzącego. 
Niestety, prezentowana poezja rosyjskich noblistów wymagała pewnego kunsztu recytatorskiego, a tego zabrakło. Nie mniej jednak dr Andrzej Wątorski rzetelnie przedstawił sylwetki wielkich Rosjan, a i zaprezentowana poezja warta była uwagi.

 

Jewgienij Malinowskij w Klubie 13 Muzw Szczecinie

Natomiast część spotkania zagospodarowana przez „syberyjskiego barda” przeszła wszelkie oczekiwania i sprawiła mnóstwo cudownych niespodzianek.

.Po pierwsze - Jewgienij Malinowskij bardzo rzetelnie przygotował się do występu. Repertuar, jaki zaprezentował był starannie dobrany, wykonawstwo wręcz mistrzowskie, znakomita dykcja, i to nie tylko w przypadku tekstów rosyjskich, ale i polskich. Techniki aktorskie dopełniały reszty. Typowo dla rosyjskich bardów, wykonywane pieśni przeplatał opowieściami, czasami osobistymi, czasami związanymi z tematyką wykonywanych utworów, czasem z epizodami z  życia ich twórców.

Do tej pory kojarzyłam pieśni Wysockiego z wykrzykiwanym tekstem chrapliwym głosem. Wczoraj mogłam delektować się ich uniwersalnymi treściami. Były przepiękne piesni o przyjaźni i lojalności, jak np. Pieśń o przyjacielu i wzruszająco dramatyczna pieśń o drodze przez Polskę. Pieśń, która zrobiła na mnie olbrzymie wrażenie, zwłaszcza w części poświęconej Powstaniu Warszawskiemu.  Były pieśni żartobliwe, bajkowe, dramatyczne…

Po drugie – pieśniarz odszedł o zapowiedzianego repertuaru i uraczył widzów po prezentacji utworów Wysockiego - mini recitalem pieśni Okudżawy, za którymi wprost przepadam.
Kiedy zapowiedział Okudżawę, oczy zaszkliły mi się dziecięcą radością. Pojawił się przed nimi wrześniowy Arbat, rzeżba Okudżawy i spacer po Moskwie z jesieni ubiegłorocznej. 
Ożyły wspomnienia...

Zasłuchałam się. Był oczywiście „Wańka Morozow”, cudownie interpretowany i znana na całym świecie „Modlitwa”, i moja ulubiona  piosenka "Ja piszu istoriczeskij romanas", i  pyszny walc, przy którym nogi rwaly się do tanca "Byłoje nielzia worotit'"...  
Malinowskij śpiewał i po polsku i po rosyjsku, zawsze – wspaniale.
Po koncercie można było kupić dwie płytki CD z nagraniami pieśni Okudżawy i Wysockiego w wykonaniu Maliniwskiego. 
Oczywiście zasiliły obie moje zbiory muzyczne....

Ale to nie wszystko. 
Jewgienij Maliniwskij wykorzystał to spotkanie, jako okazję do zaprezentowania, czasem nieznanych zupełnie w Polsce - innych rosyjskich bardów. 
I to była ta trzecia niespodzianka tego wieczoru.

Nie pamiętam, jak nazywał się młody autor pieśni - Siergiej, nazwiska nie doslyszałam - ani jaki miała tytuł pieśń, którą tę część swego występu rozpoczął Jewgienij Malinowskij, ale jej melodię pamiętam do teraz…

Były też pieśni śpiewającego lekarza z Sankt Petersburga – Aleksandra Rozenbauma. Mnie jednak, najbardziej wzruszyła piękna ballada „Witaj Polsko” (ЗДРАСТВУЙ, ПОЛЬША) Aleksandra Dolskiego wykonana z wielką maestrią.

I choćby tylko z jej powodu, to spotkanie z Wysockim i innymi rosyjskimi bardami oraz rosyjską poezją było dla mnie - wyjątkowe.

ЗДРАСТВУЙ, ПОЛЬША!

http://www.youtube.com/watch?v=bwjyQo5aAGs

Здравствуй, Польша! Сколько лет
я мечтал об этой встрече...
И небес неяркий свет, и костелов старых свечи
будят память крови древней, и всплывают лица,
речи, жесты, платья, кружева манишек...
Вишневецкий-князь в седло татарское садится
и, усы расправив, в юный лоб целует Мнишка.
Впереди поход, и ссоры и раздоры позабыты,
панночкины слезы рыцаря не остановят...
И лежат на снежном поле после битвы
вперемешку и монголы, и холопы, и панове.
*

Здравствуй, Польша. Сколько лет
мне звучали вдохновенно
и Мицкевича сонет, и гармонии Шопена.
Помнишь тот "Аи" пьянящий, цвета лодзинских закатов,
что налил в бокал богемский Александр рукою узкой?
И слова одни и те же повторяли брат за братом,
Александр сказал на польском, а Адам молчал по-русски.
(Я и сам не знаю, чей я - люблинский ли, курский...
Раб царя я или рыцарь Речи Посполитой) -
пишет между строк и слез Ивану смелый Курбский.
Этими ли плачами все земли польские политы?
*
Здравствуй, Польша! Сколько лет
мы идем с тобой друг к другу
сколько крови и побед повторяется по кругу!
Фердинанд Соре, гитару вы оставили в Мадриде,
и в Париже, и в Смоленске музыка мешала.
Вы поход в Россию еще раз успешней повторите.
И Стендаль пришел в Москву через Варшаву.
Я к земле и горькой и прекрасной припадаю,
и целую кровь парней и краковских, и вятских,
и молю судьбу - быть может, нам подарит -
не копать земли, не прятать в ней сердец солдатских.

(1984)