Adam Rotfeld: kreator trudności

W Niemczech istnieje w obiegu politycznym określenie - Russlandversteher - rozumiejący Rosję. W Polsce za takiego  Russlandversteher’a chce uchodzić Adam Rotfeld, b.szef polskiej dyplomacji, od 2008 r. współprzewodniczący Polsko-Rosyjskiej Grupy ds. Trudnych. 
Rzeczywistość pokazuje, że Adam Rotfeld nie rozumie Rosji, mało o niej wie, chociaż na jego barkach leży rozwiązywanie, tego co między Rosją a Polską jest skomplikowane.

Eseista

W książce „Myśli o Rosji… i nie tylko”, będącej zbiorem esejów i wywiadów, Adam Rotfeld przywołuje słowa Czesława Miłosza: „Nie jest wykluczone, że Polacy wiedzą o Rosjanach to, co Rosjanie wiedzą o sobie samych, nie chcąc się do tego przyznać i odwrotnie”, zaliczając siebie do tego wszechwiedzącego grona. W wypowiedzi Adama Rotfelda, zawartych w książce, wynika że Polsko-Rosyjską Grupę ds. Trudnych określał w 2008 r. jako instytucję, która „ma ułatwić powrót do normalności”, dodając: „(…) myślę, że spotkania intelektualistów i kompetentnych badaczy służą utrzymaniu rzeczowego dialogu. Właśnie w sytuacji napięcia i ochłodzenia stosunków oficjalnych, zyskują na znaczeniu różne niekonwencjonalne formy kontaktów pozarządowych i niezależnych środowisk”.

Po latach pracy w Grupie na rzecz powrotu do normalności, Adam Rotfeld jest daleki od dialogu z Rosją i lansuje konfrontację z nią. I to konfrontację w oparciu o siły militarne Zachodu, w domyśle - USA. Zamiast wyjaśniać to, co trudne, szukać porozumienia z Rosjanami w duchu „rzeczowego dialogu”, przyjął aktywną postawę zaangażowanej strony w niewypowiedzianej wojnie Amerykanów przeciwko Rosji. I starszy Polaków agresją wschodniego sąsiada.

Trochę to dziwne zachowanie kogoś, kto został powołany do rozwiązania trudnych problemów w relacjach polsko-rosyjskich.

Rosja zagraża, Polska musi się zbroić

Dla Adama Rotfelda „Rosja przypomina dziś rakietę dalekiego zasięgu, która wymknęła się spod kontroli”. Dlatego "jeśli Rosja nie zostanie doprowadzona do samoograniczenia, to świat zachodni musi jej wyznaczyć granicę", której przekroczyć nie wolno – dowodził w Waszyngtonie (18 marca) przy okazji konferencji poświęconej wyzwaniom dla bezpieczeństwa euroatlantyckiego, zorganizowanej przez think tank Wilson Center i OBWE [1].  Dla niego „zademonstrowanie siły na płaszczyźnie wojskowej" przez Zachód jest koniecznością. „Uważam, że należy przywiązywać wielką wagę do działań pozawojskowych, ale wojsko powinno być ostatecznym argumentem w tym sensie, że Rosjanie liczą się z siłą. (…) Musi szukać rozwiązań pokojowych, ale Rosjanie będą respektować te pokojowe rozwiązania pod warunkiem, że Zachód zademonstruje siłę” – uważa polski polityk. I dodaje: „Rosja sama postawiła się w pozycji adwersarza i pokazała, że liczy się tylko z siłą, reakcja Polski - większa militaryzacja - została więc wymuszona; Rosja musi czuć, że nie wejdzie w Polskę jak w masło".

Militaryzacja pod dyktando

Słowa Adama Rotfelda czyta się z wielkim zdumieniem. Podniesienia nakładów na armie państw członkowskich NATO - dopominają się szefowie Sojuszu Północnoatlantyckiego od bardzo dawna. Głośno było o tym na kilku pod rząd ostatnich Monachijskich Konferencjach Bezpieczeństwa. Temat zmniejszania w budżetach narodowych wydatków na wojsko, przewija się od dawna na każdym szczycie Sojuszu.

To nie Rosja wymusza  „zwiększenie militaryzacji”, ale sojusznik transatlantycki i jego wojskowe kierownictwo z USA. I to od co najmniej dwóch lat!  

Po co Rosji Polska

Adam Rotfelda jest przekonany, że Rosja nie dąży do zagarnięcia wschodnich regionów Ukrainy. „Rosji zależy, aby cała Ukraina była jej podporządkowana, nie interesują jej nabytki terytorialne” -  dowodził w Waszyngtonie. 

Skoro tak uważa, to dlaczego straszy aneksją Polski przez Rosję?

O jakimkolwiek zagrożeniu ze strony Rosji nic nie świadczy. Poza tym, po co miałaby Rosja „wchodzić w Polskę”? Czy Adam Rotfeld kiedykolwiek nad tym się zastanawiał i usiłować sobie odpowiedzieć na pytanie: po co Rosji – Polska? 

Nowa żelazna kurtyna

Stany Zjednoczone zachowują się prowokacyjnie i budują nową żelazną kurtynę w strefie buforowej między Europą a Rosją na obszarach transgranicznych – w dawnych republikach radzieckich i państwach b. Układu Warszawskiego, także w Polsce. Dzieje się to w atmosferze domniemanych zagrożeń ze strony wschodniego sąsiada. “USA i Bułgaria przeprowadzają ćwiczenia wojskowe”, “NATO zaczyna ćwiczenia na Morzu Czarnym”, “Polska domaga się zwiększonej obecności wojsk amerykańskich”, “Amerykańskie czołgi dotarły na Łotwę”, „Rosja może zaanektować Polskę” –  donoszą nieustannie media i wojskowi z NATO.

Adam Rotfeld idealnie wpisuje się w tą retorykę. Zapominając jednocześnie, że główną osią gospodarczych i politycznych relacji unijno–rosyjskich, jak i głównych priorytetów UE,  jest oś równoleżnikowa: Paryż – Berlin – Moskwa, a nie oś południkowa: Bałtyk - Morze Czarne.

Reform nie ma, jest ubóstwo

Prezydent Putin "postawił na siłę", bo inne formy sprawowania władzy zawiodły - przekonywał w Waszyngtonie Amerykanów i przedstawicieli OBWE były szef polskiej dyplomacji. Jego zdaniem, Rosja „nie dokonała reform”, chociaż miała ku temu okazję i niezwykle wysokie dochody, jest „uzbrojona, jak za czasów radzieckich i ma rakiety międzykontynentalne”, a z drugiej strony - „naród żyjący w ubóstwie”.

Tak się składa, że po chwilowym zachwianiu kursu rubla, rosyjska waluta ma się znakomicie i jest najmocniejszą walutą gospodarek wschodzących. Inwestujący w rosyjskie papiery wartościowe, denominowane w rublach, zarobili od początku 2015 r. 7 centów za każdego wydanego dolara – obliczyli eksperci. Dla porównania, kupując obligacje innych krajów stracili w tym czasie 1,1%.  Z powodu nałożonych przez Zachód sankcji, Rosjanie sięgnęli po krajowe produkty. Co odbija się korzystnie na rosyjskiej gospodarce. Z wyliczeń analityków wynika, że rosyjskie firmy reprezentowane w indeksie MICEX są bardziej rentowne niż spółki z innych krajów wschodzących [2].

Adam Rotfeld nie zauważył, że kolejne kryzysy globalne: finansowy i bankowy, uodporniły Rosję na tego rodzaju kataklizmy, że władze Rosji wykorzystują obecnie, nałożone przez Zachód sankcje do pobudzenia rodzimej produkcji na rynek wewnętrzny. Czego efekty już widać.

Inna perspektywa

Wbrew temu co pisze i mówi Adam Rotfeld, Rosja systematycznie reformuje państwo. I to reformuje wg logicznego porządku. Najpierw w sferze socjalnej, związanej z warunkami egzystencji najsłabszych – matek z dziećmi, młodzieży, młodych małżeństw, rodzin wojskowych, seniorów. Standard ich życia i opieki socjalnej ze strony państwa, dzięki wprowadzonym reformom, znacznie się podniósł. Wsparcie mają także organizacje pozarządowe działające na ich rzecz.

W dalszej kolejności idzie sfera publiczna – szkolnictwo i edukacja,kultura i nauka, opieka zdrowotna, sport, turystyka, transport publiczny, ochrona przyrody, stosunki międzyetniczne i międzywyznaniowe. I tu także wprowadzono wiele korzystnych zmian systemowych.

Trzecią sferą jest gospodarka i otoczenie biznesowe. Powstają specjalne strefy ekonomiczne, jest ciekawy system zwolnień podatkowych dla biznesu, stymulujący rozwój gospodarczy i wiele innych rozwiązań prawno-administracyjnych, wychodzących na przeciw potrzebom przedsiębiorców.

Rosja ma dobrze przygotowane, często na wzór zachodni, doktryny oraz długo- i średniookresowe strategie i plany dot. poszczególnych segmentów gospodarki narodowej.

Trwa na wielką skalę modernizacja rosyjskiej armii. Proces ten wpływa na rozwój przemysłu zbrojeniowego, hutniczego, stoczni oraz firm kooperujących, na rozwój innowacji i myśli technicznej w sektorze obronnym.  

Uregulowano także od strony legislacyjnej walkę z korupcją, alkoholizmem, narkotykami i podobnymi plagami społecznymi. Podobnie ma się z działaniami  ochrony zdrowia, np. walki z chorobami układu krążenia i ich profilaktyki.

Znakomita większość Polaków mało o tym wszystkim wie.

O co chodzi Rotfeldowi

Trudno zrozumieć wypowiedzi Adama Rotfelda. Nakręcając napięcie i strachy przed Rosją, posługując się mało obiektywnymi ocenami Rosji, współprzewodniczący Polsko-Rosyjskiej Grupy ds. Trudnych, do normalności wzajemnych relacji na pewno nie zdąża.

Nie wiem czy z wychodzą z niego zadawnione kompleksy i lęki, czy to brak chęci rozumienia Rosji i bezkrytyczna uległość opiniom Zachodu, ale wiem, że przy takiej postawie, z takim pogardliwym stosunkiem do wschodniego sąsiada – niczego dobrego dla Polski – nie robi.

Opublikowano

MIA Russia Siegodnia - Sputnik, Rosja

25 marca 2015

http://pl.sputniknews.com/polska/20150325/164183.html

25 marca 2015

W odpowiedzi Adamowi Rotfeldowi

Wiceprzewodniczący Polsko-Rosyjskiej Grupy ds. Trudnych skarżył się w Waszyngtonie, że Rosja nie wdraża żadnych reform w państwie, a ludność żyje w ubóstwie. 
Tego samego dnia, w którym zamieszczałam artykuł o tych Rotfeldowych biadoleniach (patrz wyżej), kancelaria premiera Federacji Rosyjskiej, podesłała mi mailem kilka uwag premiera Rosji - Dymitra Miedwiediewa o tym, co dzieje się w przygranicznym z Polską - Obwodzie Kaliningradzkim.

Do obwodu Polacy mogą wjechać bez specjalnych trudności, zatem żaden problem, by naocznie sprawdzić co tam się dzieje. Nie wiem kiedy Adam Rotfeld był ostatnio w Rosji, ale polecałabym mu skorzystać z okazji i odwiedzić naszego przygranicznego wschodniego sąsiada. Może sprawdzić czy Rosja wprowadza jakieś reformy i jak idzie Rosjanom poprawianie funkcjonowania państwa. Przekonać się, czy to, co o obwodzie mówi premier Rosji, jest tylko „propagandą”, czy też realnym zjawiskiem.

Obwód Kaliningradzki, najbardziej wysunięta na zachód rosyjska enklawa -  jest dowodem, że zachodnie sankcje niewiele mu zaszkodziły. Jego tempo wzrostu gospodarczego w kilku kluczowych wskaźnikach, jest najwyższe w Rosji i znacznie przekracza średnią krajową.

„W ub. roku (tj. 2014) produkcja przemysłowa w obwodzie – zdradza premier Miedwiediew - wzrosła o prawie 9%, przy średniej krajowej wynoszącej 1,7%.  Budownictwo mieszkaniowe odnotowało wzrost o 75%, podczas, gdy średnia krajowa wynosi  15%. W rezultacie, obwód znalazł się na drugim miejscu w oddawaniu nowych mieszkań na 1 tys. mieszkańców”. W sektorze rolno-spożywczym też są znaczące wzrosty. Produkcja rolna wzrosła o ponad 9%, zboża o 30%.  

Nie było by tego wszystkiego, gdyby Rosja nie opracowała i nie wdrażała reform w systemie gospodarczym kraju. 

Jak zaznacza premier, ogólne wskaźniki wzrostu są odpowiednie dla okresu przejściowego specjalnej strefy ekonomicznej (SSE) utworzonej w obwodzie. W tym okresie towary przemysłowe, produkowane w obwodzie przy użyciu części importowanych, były częściowo zwolnione od podatków. Udogodnienia te dotyczą około 100 spółek, będącymi rezydentami 785 podmiotów prawnych. Spółki te zatrudniają razem ok. 50 tys. pracowników. SSE  daje około jedną czwartą produktu regionalnego brutto i większość przychodów podatkowych w obwodzie. 

Jak zaznacza premier, udogodnienia dla biznesu w działającego w SSE wygasają za kilka dni, 1 kwietnia. „Krok ten jest częścią naszych zobowiązań w ramach WTO” – przypomina premier Miedwiediew. Jednocześnie sygnalizuje, że zmiany „będą niosły pewne ryzyko dla przedsiębiorców” i są one poważnym wyzwaniem dla gospodarki  i sfery społecznej obwodu.

Rząd Rosji opracował szereg decyzji, które mają pomóc gospodarce obwodu w przejściu do nowych warunków jej funkcjonowania i utrzymać korzystny klimat dla przedsiębiorczości.  

Dotyczą one przede wszystkim uproszczenia przepisów celnych i procedur administracyjnych.  Zniżono wartość minimalną inwestycji w specjalnej strefie ekonomicznej - z 150 mln rubli do 50 mln rubli – dla mieszkańców strefy, którzy są gotowi inwestować w turystykę i jej infrastrukturę. Przewiduje się też dotacje na wsparcie działania regionalnego rynku pracy, zwroty niektórych wydatków dla eksporterów wyrobów regionalnej produkcji oraz lokalnych usług, regulowane ceny energii oraz rozwój działalności portowej. Niektóre decyzje już weszły w życie jako akty normatywne. Pozostałe - są na etapie projektów ustaw i ustalane w organach rządowych. „Ważne jest, by je wprowadzić tak, szybko, jak tylko jest to możliwe” uważa premier.

We wrześniu planowane jest spotkanie komisji rządowej ds. rozwoju obwodu, by jak powiedział premier Miedwiediew „mieć w 100% pewność, że przyjęliśmy wyczerpująco odpowiednie decyzje w celu zrównoważonego rozwoju Obwodu Kaliningradzkiego”.

***

Moja wiedza o Rosji, jej gospodarce, planach, strategiach, prowadzonych reformach systemowych itp. nie jest żadną wiedzą tajemną. Każdy, kto naprawdę interesuje się Rosją ma do niej łatwy dostęp. Ale musi chcieć sięgać do źródeł a nie ulegać kreowanym faktom medialnym, które niewiele mają wspólnego z rzeczywistością.  

__________________________
[1]  Cytaty wypowiedzi Adama Rotfelda z wygłoszone z USA za portalem ONET, patrz: http://wiadomosci.onet.pl/kraj/adam-daniel-rotfeld-rosja-musi-wiedziec-ze-nie-wejdzie-w-polske-jak-w-maslo/wt47js
[2]  Ocena kondycji ekonomicznej Rosji za Matthew A. Winkler: "Russia Rebounds, Despite Sanctions", Bloomberg, 20.03.2015, patrz: http://www.bloombergview.com/articles/2015-03-20/russia-rebounds-despite-sanctions