Jestem na ostatnim etapie prac na swoją książką: „Rosja z autopsji. W poszukiwaniu rosyjskiej duszy”. Rozpoczynam ją pewnego rodzaju wprowadzeniem, rozdziałem „Szczecin i Rosja”. Szczecin jest moją małą ojczyzną, w której mieszkam od ponad 70 lat. Ale jest to też miasto, które ma swoje, niemałe znaczenie w historii Rosji. Ze Szczecina pochodzą dwie niemieckie księżniczki, które trafiły na carski dwór - imperatorowe rosyjskie – Katarzyna II Wielka i jej synowa, Maria Fiodorowna, matka kolejnych dwóch carów. Szczecin jest też w granicach powojennej Polski, wyłącznie dzięki decyzjom i uporowi Józefa Stalina. Współcześni szczecinianie niezbyt chwalą się tymi historycznymi koneksjami.
Mało kto też wie, że nowoczesny system centralnego ogrzewania wymyślił i wyprodukował ku wygodzie ludzi — genialny gimnazista ze Szczecina, inżynier samouk, Franz San Galli.
I o takich właśnie związkach miasta z Rosją przypominam w swojej książce.
***
Katarzyna II Wielka to nie jedyna postać historyczna, która łączy Szczecin z Petersburgiem. Okazuje się, że ludzkość może ogrzewać się przy kaloryferze dzięki człowiekowi, który był Niemcem o włoskich korzeniach, urodził się w pierwszej połowie XIX w. w Kamieniu Pomorskim na Pomorzu Zachodnim, wraz z rodzicami w wieku niemowlęcym przyjechał do Szczecina, gdzie spędził dzieciństwo, ukończył gimnazjum i rozpoczął pracę zawodową. A potem z niego, w wieku 19 lat wyemigrował do Rosji i osiedlił się w Sankt Petersburgu.
Tym człowiekiem był Franz San Galli [1] o którym można powiedzieć, że był inżynierem-samoukiem, przedsiębiorcą, przemysłowcem w branży stalowej i odlewniczej, publicystą w prasie technicznej. Franz San Galli odnalazł się również w rosyjskiej polityce, od 1872 roku stał się bardzo skutecznym przywódcą partii politycznej, którą sam założył. Został deputowanym do Dumy Miejskiej w Sankt Petersburgu, a od 1889 r. - radnym stanu.
Zasłynął przede wszystkim z wynalezienia w 1855r. systemu centralnego ogrzewania opartym na sprężonej parze wodnej krążącej w systemie rur i grzejników. Nie tylko wynalazł ten system, ale też rozpoczął jego produkcję.
Po blisko trzydziestu latach, w 1882r. Franz San Galli uzyskał status dostawcy na dwór cesarski Rosji i prawo do umieszczania na swoich produktach godła cesarskiego w uznaniu ich wyjątkowej jakości. Cieszył się przyjaźnią z carską rodziną Aleksandra II.
I kto by pomyślał, że taki awans spotka szczecińskiego gimnazistę.
***
Pełen artykuł niezwykłym o szczecińskim gimnaziście, jego pobycie w Szczecinie a potem w Petersburgu, dorobku i zaszczytach, o carskich szklarniach z centralnym ogrzewaniem, o Ligowce, specyficznej dzielnicy miasta nad Newą, gdzie powstał jego pierwszy zakład produkcyjny – jest na portalu VKontakt, pod linkiem:
https://vk.com/@sophico43-szczecisko-petersburski-kaloryfer
Zapraszam do lektury!
[1] Franz Friedrich Wilhelm San-Galli; (Франц Карлович Сан-Галли, Franc Karłowicz San-Galli), ur. 26 lutego 1824 roku w Kamieniu Pomorskim, zm. 17 lipca 1908 roku w Sankt Petersburgu)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz