„Dorożka frontowaja”

Rocker Club

Podczas, gdy świat siedział jak na szpilkach, komentując oficjalne wyniki referendum na Krymie i wyrażoną przez mieszkańców półwyspu wolę przyłączenia się do Federacji Rosyjskiej,  ja w ten szalenie polityczny poniedziałkowy wieczór (17 marca) zaprosiłam Krystynę, moją przyjaciółkę na muzyczną podróż po Rosji do szczecińskiego Rocker Club.

W naszych wzajemnych kontaktach sympatia do Rosji ma swoje miejsce, obie jesteśmy fankami rosyjskiej kultury i sztuki. I jeśli tylko się nam uda, to filmy, koncerty, spektakle i inne imprezy kulturalne związane z Rosją i jej dorobkiem intelektualnym, jakie oferuje nam nasze miasto mamy wspólnie  - zaliczone.

Mamy też przyjaciół i bliskich znajomych wśród Rosjan szczecińskiej diaspory. Dzięki nim, docieramy także na imprezy zamknięte dla szerszej publiczności.

Zaproszenie do klubu było moim prezentem imieninowym dla Krysi. W sierpniu jedzie na urlop do Moskwy, na zaproszenie rodziny naszych szczecińskich Rosjan. Ja w Moskwie byłam rok temu. Muzyczna podróż do Rosji była takim małym imieninowym  preludium przed jej wyjazdem.

Wieczór w Rocker Club zorganizowali wspólnie -  kierownictwo Klubu i szczecińscy  Rosjanie. Został zaplanowany i ogłoszony znacznie wcześniej, a szykowany bez mała od roku, kiedy nikt nawet nie przewidywał konfliktów na Ukrainie. Zbieżność wydarzeń, i tych na Krymie, i tych w szczecińskim klubie - była absolutnie przypadkowa.

Grupa EKIPAZH

Stronę muzyczną wieczoru przygotowała polsko-rosyjska grupa muzyczna EKIPAZH.
Lena Gołubkowa, solistka zespołu jest Rosjanką, mieszkającą w Szczecinie. Towarzyszył jej polski artysta, występujący jako Johnny BGoode.

EKIPAZH przeniosł nas w świat ulicznych pieśniarzy i trubadurów, skupiając się na rosyjskiej muzyce XX w. Klimat rosyjskich ballad i romansów podkreślało wykorzystywanie w akompaniamencie, gitar, akordeonu, banjo i bajanu. 
Były pieśni mniej znane i te bardzo popularne, jak „Niekrasiwaja” z repertuaru Żanny Biczewskiej, „Mała niebieska chusteczka” Jerzego Petersburskiego, czy  „Samotna harmonia” i „Dwie gitary”.

Występy muzyków  przeplatały opowieści kolejnej szczecińskiej Rosjanki - Olgi Wachterowej, która zdradzała tajemnice jak należy przygotować klasyczny rosyjski przysmak – kawior, jak biegną rosyjskie konie w trojce, z czego robi się syberyjskie pielmieni i bliny.  Przez cały czas na podwieszonych w klubie telewizorach  można było podziwiać zdjęcia z Rosji, obrazujące jej piękno.

Szczecińscy podróżnicy i ich "maluch" w Tuwie

W ten sam klimat opowieści o Rosji wpisał się Andrzej Maziakowski, student szczecińskiego uniwersytetu, który od 10 lat podróżuje po Rosji. Tego wieczoru opowiedział o swojej  wyprawie "maluchem" z  kolegą, Tomaszem Urbaniakiem  w ub. roku na Jarmał za krąg polarny a następnie do Chakasi oraz do graniczącej z Mongolią – republiki Tuwa. 
Opowieść obrazował zdjęciami z rosyjskiej prowincji, często jeszcze noszącej ślady zrujnowanej dawnej świetności ZSRR. Szczecińscy podróżnicy spotykali się z niesamowitą gościnnością i serdecznością, co też było widać na prezentowanych zdjęciach. Wracając odwiedzili Czarnobyl oraz Prypeć – opuszczone miasto - widmo w północnej Ukrainie, nieopodal Białorusi. Podróżnicy w ciągu 4-ch miesięcy przebyli 22,5 tys. km, i jak opowiadał Andrzej Maziakowski, poznali w czasie podróży mnóstwo wyjątkowych ludzi.

Poza muzyką, zdjęciami i opowieściami, goście tego wieczoru mieli okazję skosztować solone grzanki z czerstwego pieczywa do kawałeczków suszonej solonej ryby (bardzo smaczna przekąska do piwa), kanapeczki z kawiorem i klasyczne pielmieni syberyjskich (wieprzowo-wołowe). Wszystkie te delicje przygotowała szczecińska restauracja rosyjska „Ma Smak”.

Ul. Powstańców 3 w Szczecinie (Rocker Club)

Czas płynął niedostrzegalnie, mijały godziny, a klub był pełen gości. 
EKIPAZH dostawał zasłużone rzęsiste brawa, od widowni w różnym wieku i różnych nacji, która język polski przeplatała językiem rosyjskim. 
Kończąc muzyczną podróż po Rosji, zespół na bis zaśpiewał brawurowo piosenkę z repertuaru Marka Bernesa:"Путь - дорожка фронтовая"  (Put' dorożka frontowaja, "Droga-ścieżka frontowa")

Fronton budynku, w którym mieści się obecnie klub Rocker żegnał nas oświetlony w barwach flagi ukraińskiej.

No cóż, historia bywa przewrotna
Mało kto wie ile to Rosja i Krym zawdzięcza Szczecinowi!

Pewna szczecinianka, niezbyt zamożna księżniczka niemiecka, której ojciec dowodził garnizonem wojsk pruskich w stolicy Pomorza Zachodniego, znana wszystkim, jako Katarzyna II Wielka, wybitna władczyni europejska doby Oświecenia, 230 lat temu, 19 kwietnia 1783 roku podpisała „Manifest o przyłączeniu Krymu do Imperium Rosyjskiego”.

Na półwyspie, po długiej wojnie, zapanował pokój.

Katarzyna II Wielka, najsłynniejsza szczecinianka

Przyłączenie Krymu poprzedziła sześcioletnia wojna rosyjsko-turecka. Zakończyła się porozumieniem zawartym 21 lipca 1774 roku (Traktat w Küczük Kajnardży). Na mocy tego porozumienia zawartego między Rosja a Turcją, Chanat Krymski stał się formalnie niepodległy, ale faktycznie  przeszedł pod protektorat rosyjski. Rosja otrzymała też na mocy tego traktatu porty krymskie: Kercz i twierdzę Janikale. Oficjalne przejęcie Krymu przez Imperium Rosyjskie nastąpiło 9 lat później, w 1783 r. Samo przyłączenie Krymu odbyło się, co istotne - bez rozlewu krwi. 
Tak samo jak obecne przyłączenie Krymu do Rosji.

W niebywale krótkim czasie, dzięki carskim subsydiom wyrosły Sewastopol, Odessa i Chersoń a Krym zamienił się w najważniejszy ośrodek handlowo-kulturalny nad Morzem Czarnym.

Mało, kto sobie wówczas  wyobrażał, a i pewnie dzisiaj trudno mu będzie pojąć, że można było w ciągu zaledwie czterech lat wybudować miasta, przesiedlić rzesze ludzi i dać im szansę na zagospodarowanie żyznych tamtejszych ziem.

A co najważniejsze – stworzyć potężna flotę.

Szczeciński księżniczka a późniejsza  wielka caryca Rosji,  za te dokonania była jawnie wielbiona i doceniana.

Jak podają historycy, marynarze na statkach oddawali salwy armatnie i witali carycę okrzykiem „Wiwat, Katarzyna!”. Zagraniczni dyplomaci byli zachwyceni.

Krym nazywany jest nie tylko „perłą Europy”, ale i „skrzyżowaniem historii”. W przeciągu wieków żyli tam Goci, Hunowie, Bizantyjczycy oraz inne narody.

Najjaskrawszą stroną w jego burzliwych dziejach było i nadal pozostaje przyłączenie do Imperium Rosyjskiego równo 230 lat temu.
I tak 17 marca  w Szczecinie, koło historii zatoczyło wielkie koło.